Land and Natural Resources

IDARA YA ARDHI MALIASILI

Idara ya Ardhi na  Maliasili ni mojawapo ya Idara za Halmashauri za Wilaya ya Iringa. Idara hii inaundwa na jumla ya vitengo vidogo saba (7) chini ya sekta za Ardhi na Maliasili ambavyo ni: (i) Mipango Miji (ii) Usimamizi wa Ardhi (iii) Upimaji na Ramani (iv) Uthamini wa mali (v) Misitu (vi) Wanyamapori (vii) UtaliiIdara ya Ardhi na Maliasili ina jumla ya Watumishi 22.

MAJUKUMU YA IDARA YA ARDHI NA MALIASILI

Kwa ujumla majukumu ya Idara ya Ardhi na Maliasili  ni ya kutoa huduma za kitaalam na ushauri kwa wakazi wa eneo la Halmashauri ya Wilaya ya Iringa, wananchi wengine wa Tanzania na wawekezaji mbalimbali kutoka ndani na nje ya nchi ya Tanzania. Majukumu hayo ni kama ifuatavyo:

• Kupanga, Kupima na kumilikisha maeneo ya matumizi mbalimbali ya Ardhi kama vile matumizi ya viwanja, taasisi mbalimbali, kilimo, malisho, makazi, wanyamapori nk.
• Kutoa elimu ya sera na sheria mbalimbali kuhusu masuala ya Ardhi, makazi, wanyamapori, misitu na mazingira ili wananchi wazielewe na kuzizingatia wanapopanga na kutekeleza mipango yao ya maendeleo
• Kudhibiti na kushauri uendelezaji wa maeneo mbalimbali ya Ardhi unaokwenda kinyume cha sheria na taratibu zinazohusika.
• Kudhibiti uvunaji holela wa maliasili mbalimbali kama vile misitu na wanyamapori.
• Kulinda na kuendeleza ustawi wa wanyamapori kwa kutoa leseni za kuwezesha uwindaji endelevu ili shughuli za uwindaji na upigaji picha wa kitalii ziwe endelevu.
• Kukuza na kuainisha vivutio mbalimbali vya utalii ndani ya eneo la Halmashauri ya Wilaya na uwepo wa kituo cha taarifa mbalimbali za utalii ndani ya Halmashauri ya Wilaya.

WANYAMAPORI NA UTALII KATIKA HALMASHAURI YA WILAYA YA IRINGA

Katika Ukanda wa Nyanda za Juu Kusini, Halmashauri ya Wilaya ya Iringa ni maarufu kwa wanyamapori na vivutio mbalimbali vya utalii kama ifutavyo;

• Inayo maeneo mbalimbali ya hifadhi za wanyamapori katika ukanda ambao uoto wa mimea ya Kaskazini mwa Afrika (Migunga) inakutana na uoto wa mimea ya Kusini (Miombo). Hifadhi hizo ni kama vile Hifadhi ya Taifa ya Ruaha, Pori Tengefu la Lunda Mkwambi Kaskazini, Maeneo ya Hifadhi za Jamii (WMA’S) ya MBOMIPA na WAGA na eneo la wazi la Izazi ambayo yote yapo ndani ya Mipaka ya eneo la Halmashauri ya Wilaya ya Iringa.
• Uoto wa asili uliopo kwenye maeneo ya mbuga za wanyamapori unachangia uwepo wa aina mbalimbali za wanyamapori kama vile Tandala Wakubwa na Wadogo, Simba, Tembo, Nyati, Mbwa mwitu waliopo katika hatari ya kutoweka, Viboko, Nyani, Mbweha Maskio, pia ndege wa aina mbalimbali, Reptilia na Amphibia. Mto Ruaha unaopita ndani ya hifadhi ya mbuga ya Ruaha na Bwawa la Mtera ni muhimu sana kwa ustawi wa wanyamapori ambao ni kivutio kikubwa kwa watalii wa ndani na kutoka katika nchi mbalimbali.

VIVUTIO MBALIMBALI VYA UTALII KATIKA HALMASHAURI YA WILAYA YA IRINGA

Makumbusho ya Mtwa Mkwawa Tarafa ya Kalenga.

 Hili ni jengo la Makumbusho ya Mtwa Mkwawa lililopo katika kijiji cha Kalenga. Eneo hili  linalopatikana  umbali wa Km 15 kutoka Iringa mjini.  Eneo  .Kalenga ndiyo asili ya MAisha ya Kiutawala ya Mtwa Mkwawa. Katika jengo hili kichwa cha Mtwa mkwawa aliyetawala 1855-1898 kimehifadhiwa. Pia Mtalii utapata historia ya utawala wa Mtwa Mkwawa na Kabila la Wahehe.

Kielelezo Na 1.Makumbusho ya Kalenga katika Halmashauri ya Wilaya ya Iringa.

Pango la Masalia ya Binadamu Magubike             

Kielelezo Na 2  Eneo la Mapango ya Magubike eneo lenye masalia ya binadamu wa kale na zana za chuma

Magubike ni pango lililopo katika Kilima katika kijiji cha Mugabike Halmashauri ya Iringa .Kuna sehemu mbili ambazo zimetapakaa masalia ya muhula wa chuma ,zana za mawe zinazoonekana katika maeneo yenye mmonyoko wa ardhi zana za muhula wa kati zinaonekana wazi katika mteremko chini ya pango kwenye shamba la tumbaku.

Pango la Magubike  yamepatikana masalia ya muhula wa chuma,, kulikuwa na masalia ya zana za muhula wa chuma  na masalia ya zana za  Miuhula wa kati. na masalia ya mifupa ya wanyama mbalimbali, konokono ( Genus Achatina), na vipande 6.5 vya meno ya binadamu wa kale ( Homo sapiens) aliyeishi kipindi cha miaka 50,000 hadi 200,000 iliyopita Umri halisi wa masalia ya binadamu na masalia mengine utapatikana baada ya kukamilisha utafiti .Meno haya ni ya binadamu wa mwanzo aliyefanana kimaumbile kama binadamu wa sasa.  

Mapango ya Mlambalasi (Mlambalasi Rockshelter)

Mlambalasi  ipo umbali wa km 50 magharibi mwa Halmashauri ya Wilaya ya Iringa Njia iendayo Hifadhi ya Ruaha. Mlambalasi ni eneo alilozikwa Mtwa Mkwawa, Mtemi wa kabila la Wahehe katika karne ya 19. Pango hili lipo juu ya eneo la makaburi na lina sehemu kuu 2. Katika sehemu zote mbili kuna mtawanyiko mkubwa wa zana za muhula wa chuma na za kihistoria. Sehemu ya kwanza,yalipatikana masalia ya kihistoria ya muhula wa chuma, vyungu na zana za mawe za muhula wa mwisho zilichanganyikana na masalia ya chuma.

Kielelezo Na 3 Pango la Mlambalasi ambalo lilitumiwa na Mtwa MKwawa Kiongozi wa Kabila la Wahehe

Chemchemi ya Maji moto Kikongoma

Hili ni eneo lililopo km 16 kutoka  mji mdogo wa Kalenga katika kijiji cha Kalenga.  Eneo hili hutembelewa na watalii wengi kwa ajili ya kunawa maji ya moto. Maji haya huaminika kuwa ni maji ya Baraka, ambayo  mtu akiyatumia mikosi na matatizo mbalimbali katika maisha yanaisha. Waganga Mbalimbali wa tiba za asili hutumia maji haya kwa ajili ya tiba. Hiii ni chemchem ambayo maji yake hayaongezeki wala kukauka.

Kielelezo Na 2 Sehemu ya Majimoto  KIkongoma  katika kijiji cha Mangalali sehemu  ambayo hutembelewa na watalii Wengi 

Daraja la Mungu Kikongoma – Mangalali

Hili ni eneo ambalo ni mojawapo ya vivutio vya utalii katika Halmashauri kivutio cha utalii. Katika eneo hili Mto Raha Ndogo hupotea na mita  baada ya mita 53 kuibuka. Daraja linalofunika mto huu ni mawe yenye rangi mbalimbali za kuvutia ambayo yamepangwa kwa asili na kufanya sauti nzuri za maporomoko ya maji ya Mto ruaha ndogo. Eneo hili ndiko alikofia Mama yake na Mkwawa akipinga kutoa siri ya nguvu ya utawala utawala wa mwanae Mtwa Mkwawa.

Kielelezo Na 5 Daraja la Mungu Kikongoma katika kijiji cha Mangalali

Maeneo kwa ajili ya Utalii wa Kutembea

Halmashauri ya wilaya ya Iringa imejaliwaa kuwa na utajiri wa mazingira mazuri yenye mvuto na salama kwa ajili ya utalii wa kutembea kama vile kutembelea milima, Mawe na misitu mbalimbali ya asili. Hili ni eneo la Igangidungu Katika Halmashauri ya Wilaya ya Iringa. Hili ni jiwe kubwa lenye mvuto wa rangi mbalimbali ambalo huvutia wageni wengi kutembelea na kupiga picha

Kielelezo 6 Jiwe lililopo katika kijiji cha Igangidung’u kwa utalii wa kutembea

Utalii wa kuona Wanyama

Utalii wa wanyama  katika maeneo ya mapori ya Jumuia za wanyamapori zinazozunguka Hifadhi ya Taifa ya Ruaha. Utalii unaofanyika katika maeneo haya ni utalii wa kuona, kutembea na Utalii wa picha. Hifadhi ya RAha ipo umbali wa Km 146 kutoka Iringa Mjini .

Kielelezo7 Wamyama aina ya swala wanapatikana katika Hifadhi ya Ruaha na jumuiya za wanyamapori MBOMIPA- Iringa

IDARA YA ARDHI,NA  MIPANGO MIJI

Idara ya Ardhi, Maliasili na Mazingira ni mojawapo ya Idara za Halmashauri ya Wilaya ya Iringa. Idara hii inaundwa na jumla ya vitengo vidogo nane (7) chini ya sekta za Ardhi na Maliasili ambavyo ni: (i) Mipango Miji (ii) Usimamizi wa Ardhi (iii) Upimaji na Ramani (iv) Uthamini wa mali (v) Misitu (vi) Wanyamapori (vii) Utalii

Idara ya Ardhi na Maliasili ina jumla ya Watumishi 27.

MAJUKUMU YA IDARA YA ARDHI NA MALIASILI

Kwa ujumla majukumu ya Idara ya Ardhi, Maliasili na Mazingira ni ya kutoa huduma za kitaalam na ushauri kwa wakazi wa eneo la Halmashauri ya Wilaya ya Iringa, wananchi wengine wa Tanzania na wawekezaji mbalimbali kutoka ndani na nje ya nchi ya Tanzania. Majukumu hayo ni kama ifuatavyo:

• Kupanga, Kupima na kumilikisha maeneo ya matumizi mbalimbali ya Ardhi kama vile matumizi ya viwanja, taasisi mbalimbali, kilimo, malisho, makazi, wanyamapori nk.
• Kutoa elimu ya juu ya sera na sheria mbalimbali kuhusu masuala ya Ardhi, makazi, wanyamapori, misitu na mazingira ili wananchi wazielewe na kuzizingatia wanapopanga na kutekeleza mipango yao ya maendeleo
• Kudhibiti na kushauri uendelezaji wa maeneo mbalimbali ya Ardhi unaokwenda kinyume cha sheria na taratibu zinazohusika.

           Kudhibiti uvunaji holela wa maliasili mbalimbali kama vile misitu na wanyamapori.

• Kulinda na kuendeleza ustawi wa wanyamapori kwa kutoa leseni za kuwezesha uwindaji endelevu ili shughuli za uwindaji na upigaji picha wa kitalii ziwe endelevu.
• Kukuza na kuainisha vivutio mbalimbali vya utalii ndani ya eneo la Halmashauri ya Wilaya na uwepo wa kituo cha taarifa mbalimbali za utalii ndani ya Halmashauri ya Wilaya.

WANYAMAPORI NA UTALII KATIKA HALMASHAURI YA WILAYA YA IRINGA

Katika Ukanda ya Nyanda za Juu Kusini, Halmashauri ya Wilaya ya Iringa ni maarufu kwa wanyamapori na vivutio mbalimbali vya utalii kama ifutavyo;

• Inayo maeneo mbalimbali ya hifadhi za wanyamapori katika ukanda ambao uoto wa mimea ya Kaskazini mwa Afrika (Migunga) inakutana na uoto wa mimea ya Kusini (Miombo). Hifadhi hizo ni kama vile Hifadhi ya Taifa ya Ruaha, Pori Tengefu la Lunda Mkwambi Kaskazini, Maeneo ya Hifadhi za Jamii (WMA’S) ya MBOMIPA na WAGA na eneo la wazi la Izazi ambayo yote yapo ndani ya Mipaka ya eneo la Halmashauri ya Wilaya ya Iringa.
• Uoto wa asili uliopo kwenye maeneo ya mbuga za wanyamapori unachangia uwepo wa aina mbalimbali za wanyamapori kama vile Tandala Wakubwa na Wadogo, Simba, Tembo, Nyati, Mbwa mwitu waliopo katika hatari ya kutoweka, Viboko, Nyani, Mbweha Maskio, pia ndege wa aina mbalimbali, Reptilia na Amphibia. Mto Ruaha unaopita ndani ya hifadhi ya mbuga ya Ruaha na Bwawa la Mtera ni muhimu sana kwa ustawi wa wanyamapori ambao ni kivutio kikubwa kwa watalii wa ndani na kutoka katika nchi mbalimbali.

PICHA ZA WANYAMA NA NDEGE MBALIMBALI

Tembo (Elephant -Loxodonta africana) wa Iringa ni wakubwa na wanapatikana kwa wingi katika eneo moja kuliko eneo lingine lolote la Afrika Mashariki.

Mbwa mwitu (Wild dog), ni mnyamapori aliyehatarini kutoweka pia anapatikana katika maeneo yetu ya Hifadhi. Hatari hii ya kutoweka inatokana na ujangili na kupungua kwa maeneo ya hifadhi kwa kuwa wanaishi kwenye kundi kubwa, hivyo wanahitaji wanahitaji eneo kubwa la hifadhi. Pia wanauawa na simba, fisi na wafugaji)

Tandala wakubwa dume na jike Tandala mdogo jike na watoto

Korongo (Roan Antelope) Palahala/Mbalapi (Sable antelope)

Maeneo ya hifadhi ya Iringa ni maeneo pekee kwa kuwa na wingi wa Tandala wakubwa (Greater Kudu), Tandala wadogo (Lesser Kudu), Palahala/Mbalapi (sable Antelope) na Korongo (Roan antelope).

Simba dume wakinywa maji

Simba jike na watoto wake kama walivyoonekana kwenye eneo la MBOMIPA

Chui wanaopatikana katika Hifadhi ya Ruaha

Viboko wanapatikana katika bwawa la Mtera

Ramani ya Hifadhi za wanyama katika Halmashauri ya Wilaya ya Iringa